«Φλα-Φλου»: Το πιο διάσημο ντέρμπι στην Βραζιλία
- Κώστας Καραγιαννόπουλος
- 19/11/2025 15:59
Η κόντρα ξεκίνησε το μακρινό 1911 όταν εννέα δυσαρεστημένοι οπαδοί της Φλουμινένσε έφυγαν και ίδρυσαν το ποδοσφαιρικό τμήμα της Φλαμένγκο, η οποία μέχρι τότε υπήρχε ως κωπηλατικός σύλλογος. Από εκείνη την μέρα, το ντέρμπι αποτελεί χαρακτηριστικό της ποδοσφαιρικής κουλτούρας και ταυτότητας στο Ρίο και τη Βραζιλία συνολικά, με τον αγώνα να είναι συνυφασμένος με ένα κατάμεστο «Μαρακανά». Δεν θα μπορούσε άλλωστε ένα ντέρμπι που φιλοξενείται στο ίσως δημοφιλέστερο γήπεδο παγκοσμίως να μην έχει την αίγλη που του αρμόζει. Η πιο διάσημη ποδοσφαιρική αρένα δεν είναι ποτέ πιο ζωντανή απ’ όταν ανοίγει τις πύλες της για να φιλοξενήσει ένα «Φλα – Φλου».
«Το Φλα-Φλου έχει γίνει συνώνυμο της αντιπαλότητας, αλλά δεν είναι σαν άλλες. Δεν έχει κάτι πολεμικό. Η Φλαμένγκο γεννήθηκε από τη Φλουμινένσε, επομένως μοιάζει περισσότερο με αντιπαλότητα μεταξύ δύο αδελφών που γνωρίζονται πολύ καλά», δήλωσε ο Ρενάτο Τέρα, ο οποίος σκηνοθέτησε ένα ντοκιμαντέρ για το ντέρμπι.
Ο όρος «Φλα-Φλου», από τα αρχικά των δύο ομάδων, επινοήθηκε από τον θρυλικό Βραζιλιάνο αθλητικό δημοσιογράφο, Μάριο Φίλιο και είναι ένα «κλάσικο» που χρονολογείται από τις αρχές του 20ού αιώνα, όταν οι δύο ομάδες συναντήθηκαν για πρώτη φορά στις 7 Ιουλίου 1912. Η Φλουμινένσε πήρε τη νίκη με 3-2 μπροστά σε μόλις 800 θεατές. Ποιος να περίμενε τότε ότι 57 χρόνια μετά, στις 12 Δεκεμβρίου του 1969 το ίδιο ζευγάρι θα παρακολουθούσαν 194.603 άνθρωποι στο «Μαρακανά» δημιουργώντας ένα παγκόσμιο ρεκόρ προσέλευσης που πιθανότατα δε θα σπάσει ποτέ.Η Φλαμένγκο ιστορικά συμβολίζει την ομάδα του λαού, αποτελεί άλλωστε τη λαοφιλέστερη ομάδα στην Βραζιλία με εκατομμύρια οπαδούς σε κάθε γωνιά της χώρας. Στον αντίποδα, η Φλουμινένσε ιδρύθηκε το 1902 από Βραζιλιάνους αριστοκράτες και αποτελούνταν αρχικά κυρίως από παίκτες ανώτερης τάξης, αντανακλώντας την ελιτίστικη φύση του αθλήματος εκείνης της εποχής. Η τότε έδρα του συλλόγου, το «Εστάντιο Ντες Λαρανιέιρας» αποτελούσε πόλος έλξης για την κοινωνική και πολιτιστική ελίτ της πόλης, η οποία συγκεντρωνόταν για να παρακολουθήσει τις επιδέξιες εμφανίσεις των παικτών της «Φλουζάο» (μτφ. μεγάλη Φλου). Αξιοσημείωτο ότι η τρέχουσα πολιτική πόλωση της χώρας, αναφέρεται συχνά ως διχασμός Φλα-Φλου.
Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας της Βραζιλίας (1964-1985), το ποδόσφαιρο χρησιμοποιήθηκε -τι πιο σύνηθες- για προπαγάνδα, με τους οπαδούς της εργατικής τάξης της Φλαμένγκο να υποβάλλονται σε αυστηρότερα πρότυπα διαβίωσης σε σύγκριση με αυτούς της Φλουμινένσε λόγω της ιστορικής τους σύνδεσης με την ελίτ της πόλης. Το καθεστώς εκμεταλλεύτηκε την επιτυχία της Φλαμένγκο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου για να ενισχύσει την εθνική ενότητα και την υπερηφάνεια και να μετατοπίσει την εστίαση μακριά από την τεράστια ανισότητα.
Οι αριθμοί
Μέχρι σήμερα έχουν παιχτεί 456 παιχνίδια ανάμεσα στις δύο ομάδες, με την Φλαμένγκο να έχει 167 νίκες έναντι 142 της Φλουμινένσε ενώ 147 ματς έχουν λήξει ισόπαλα.
Η Φλαμένγκο είναι η πιο επιτυχημένη ομάδα στο Καμπεονάτο Καριόκα με 39 τίτλους, ενώ η Φλουμινένσε είναι η δεύτερη, με 33. Σε εθνικό επίπεδο, η Φλαμένγκο έχει κερδίσει το Καμπεονάτο Μπραζιλέριο επτά φορές και το Κόπα Ντε Μπραζίλ πέντε φορές, ενώ η Φλουμινένσε έχει τέσσερα εγχώρια πρωταθλήματα και ένα Κύπελλο.
Σε διεθνές επίπεδο η Φλαμένγκο έχει κερδίσει τρία Κόπα Λιμπερταδόρες και ένα Διηπειρωτικό Κύπελλο, ενώ η Φλουμινένσε έχει κατακτήσει ένα Κόπα Λιμπερταδόρες.
Παιχνίδια που έμειναν στην ιστορία
«Το Φλα Φλου της Λίμνης»
Ιδιαίτερη απήχηση στην παράδοση του βραζιλιάνικου ντέρμπι έχει το διαβόητο «Φλα Φλου της Λίμνης». Διεξήχθη στις 23 Νοεμβρίου 1941 με τις δύο ομάδες να αναμετρούνταν σε καθοριστικό παιχνίδι που θα έκρινε το Πρωτάθλημα του Ρίο. Η Φλαμένγκο φιλοξένησε την Φλουμινένσε στο στάδιο Γκάβεα, που βρίσκεται δίπλα στη μεγάλη λίμνη «Λαγκόα Ροντρίγκο ντε Φρέιτας», που χωρίζεται από τον Ατλαντικό Ωκεανό από μια μικρή λωρίδα γης που ανήκει στην περιοχή Ιπανέμα.
Η Φλαμένγκο άνοιξε το σκορ με ωραία ενέργεια του Ζιζίνιο και αν διασφάλιζε το αποτέλεσμα θα ήταν πρωταθλήτρια. Η Φλουμινένεσε όμως έκανε την ανατροπή (2-1) και φαινόταν να έχει σφραγίσει το πρωτάθλημα αφού έπαιρνε τον τίτλο και με ισοπαλία. Ωστόσο, δεν είχαν χαθεί όλα, και στο 84ο λεπτό, η Φλαμένγκο ισοφάρισε σε 2-2. Έξι λεπτά απέμεναν για να σκοράρει το νικητήριο γκολ.
Η πίεση των γηπεδούχων ήταν ασφυχτική ενώ υπήρξε και μια ευνοϊκή συνθήκη. Ο τερματοφύλακας της Φλουμινένεσε, Μπατατάις είχε σπάσει την κλείδα του, αλλά με τις αλλαγές να μην επιτρέπονται ακόμη, οι φιλοξενούμενοι ήξεραν ότι το γκολ ήταν θέμα χρόνου.
Έτσι, σύμφωνα με τον θρύλο, οι παίκτες της Φλουμινένσε αποφάσισαν να κλωτσήσουν την μπάλα στη λίμνη. Δόθηκε μια δεύτερη μπάλα. Λίγο αργότερα προσγειώθηκε και αυτή στη λίμνη. Αναζητήθηκε μια άλλη μπάλα, καθώς το προσωπικό της Φλαμένγκο πήδηξε γρήγορα σε μια βάρκα για να την ανακτήσει. Μόλις η μπάλα επιστράφηκε, οι παίκτες της Φλουμινένσε δήλωσαν ότι είχε μουλιάσει στο νερό (εκείνες τις μέρες, οι μπάλες ρούφαγαν νερό σαν σφουγγάρι) ήταν ακατάλληλη για παιχνίδι. Για να είναι πάντως σίγουροι, την κλώτσησαν ξανά στη λίμνη!
Η υπομονή του διαιτητή εξαντλήθηκε και απέβαλε τον επιθετικό της Φλουμινένσε, Καρέιρο, για καθυστέρηση. Ο ίδιος χρειάστηκε μια… αιωνιότητα για να φύγει από το γήπεδο. Μετά από μισή ώρα χρονοκαθυστέρησης δεν είχαν παιχτεί ακόμα έξι αγωνιστικά λεπτά αλλά ο διαιτητής αποφάσισε να σφύριξει τη λήξη. Το 2-2 ήταν το τελικό σκορ και η Φλουμινένσε στέφθηκε πρωταθλήτρια.
Η μεγαλύτερη νίκη
Στο Τορνέιο Μουνισιπάλ του 1945 – την παλιά μορφή αυτού που τώρα είναι το Πρωτάθλημα Πολιτείας του Ρίο – η Φλαμένγκο κατέγραψε τη μεγαλύτερη νίκη στην ιστορία του ντέρμπι. Λίγο περισσότερο από δύο χρόνια μετά την ήττα με 5-1 από την Φλουμινένσε, η οποία παραμένει η βαρύτερη ήττα της από της αντίπαλο της μέχρι σήμερα, η Φλα δεν έδειξε κανένα έλεος στην Φλουμινένσε καθώς τη συνέτριψε με 7-0. Ο επιθετικός που ξεχώρισε εκείνη την ημέρα ήταν ο Πιρίγιο, ο οποίος βρήκε δίχτυα τέσσερις φορές γράφοντας ιστορία.
Παγκόσμιο ρεκόρ προσέλευσης
Το 1963, Φλαμένγκο και Φλουμινένσε έπαιξαν μπροστά στο μεγαλύτερο καταγεγραμμένο κοινό σε αγώνα συλλόγων οπουδήποτε στον κόσμο. Στον τελικό του Καμπεονάτο Καριόκα εκείνης της χρονιάς, το «Μαρακανά» φιλοξένησε συνολικά 194.603 οπαδούς που παρακολούθησαν μια ισοπαλία χωρίς γκολ, η οποία έδωσε τον τίτλο στη Φλαμένγκο. Από αυτούς, οι 177.020 πλήρωσαν εισιτήριο.
Ο θρυλικός Ζίκο ήταν ένας από τους οπαδούς που βρέθηκαν στις εξέδρες εκείνη την ιστορική ημέρα. Όπως έχει εξιστορήσει ο ίδιος: «Θυμάμαι όταν βγήκα από τον διάδρομο στο στάδιο και με χτύπησαν τα χρώματα - το κόκκινο και το μαύρο της Φλαμένγκο, το πράσινο, το κόκκινο και το άσπρο της Φλαμένγκο».
Que torcida é essa!
— Flamengo (@Flamengo) December 15, 2023
Recorde mundial. Nunca dois clubes levaram tanta gente para assistir a um jogo de futebol. Há exatos 60 anos, na última partida do segundo turno do Campeonato Carioca de 1963, um Fla x Flu eterno.
Foram 194.603 presentes (177.020 pagantes) no Maracanã. O… pic.twitter.com/hTfVeSP07V
«Ο Ζίκο είναι ο βασιλιάς μας!»
Το 1986 το «Φλα Φλου» είχε την υπογραφή του Ζίκο. Έχοντας επιστρέψει στη Φλαμένγκο μετά από μια περίοδο στο ιταλικό ποδόσφαιρο, ο «Μικρός Κόκορας από τον Κιντίνο», ένα παρατσούκλι που κέρδισε χάρη στο χτένισμά του στα νεανικά του χρόνια ξανάσμιξε με τον Σόκρατες με τον οποίο ήταν συμπαίκτες στην σπουδαία Εθνική Βραζιλίας που δίδαξε το Jogo Bonito.
Οι οπαδοί της Φλουμινένσε τον αποδοκίμασαν έντονα χαρακτηρίζοντας τον ως «μολυσμένο» για τα συνεχή προβλήματα του στο γόνατο. «Ήταν μια πραγματική έκπληξη γιατί οι οπαδοί πάντα με σέβονταν, εγώ πάντα σεβόμουν τους αντίπαλους οπαδούς και πάντα γιόρταζα τα γκολ με τους δικούς μου οπαδούς», είχε πει ο ίδιος στο TV Brasil. Δεν άργησαν όμως να σωπάσουν. Ο Ζίκο άνοιξε το σκορ στο πρώτο ημίχρονο, ο Λεομίρ ισοφάρισε για την Φλουμινένσε πριν από την ανάπαυλα αλλά στην επανάληψη ο σταρ της Φλαμένγκο πέτυχε δύο ακόμη γκολ του Ζίκο, το ένα από φάουλ και το άλλο από το σημείο του πέναλτι. Ο νεαρός Μπεμπέτο έβαλε το κερασάκι διαμορφώνοντας το τελικό 4-1 και οπαδοί της Φλαμένγκο απάντησαν με ένα δικό τους σύνθημα: «Ο Ζίκο είναι ο βασιλιάς μας!».
Ο Ζίκο είναι ο αγαπημένος παίκτης της Φλαμένγκο, έχοντας καταγράψει τον απίστευτο αριθμό 580 συμμετοχών για την αγαπημένη του ομάδα και σκοράροντας περίπου 400 γκολ σε μια λαμπρή καριέρα στη Βραζιλία. Βοήθησε τη Φλαμένγκο να κατακτήσει έξι πρωταθλήματα του Ρίο αλλά και τρία εγχώρια πρωταθλήματα τη δεκαετία του ‘80. Με τον ίδιο να έχει ηγετική παρουσία, η Φλαμένγκο κατέκτησε επίσης το Λιμπερταδόρες του 1981 αλλά και το διηπειρωτικό της ίδιας χρονιάς με το εκκωφαντικό 3-0 κόντρα στην Λίβερπουλ. MVP του αγώνα με δύο γκολ ο «Λευκός Πελέ» όπως ήταν ένα από τα πολλά προσωνύμια του Ζίκο.
Ο θρυλικός ντελικάτος χαφ μετράει 19 γκολ σε «Φλα Φλου», τα περισσότερα από οποιονδήποτε στο ιστορικό ντέρμπι.
Το… στομάχι που έκρινε τον τίτλο
Ίσως το πιο αξιομνημόνευτο «Φλα Φλου» ήταν ο τελικός του Καμπεονάτο Καριόκα του 1995 στο «Μαρακανά». Η Φλαμένγκο έκανε τα πάντα για να δημιουργήσει μια δυνατή ομάδα για την συμπλήρωση 100 χρόνων του συλλόγου. Στην αρχή της σεζόν, είχε ήδη αποσπάσει την υπογραφή του Ρομάριο, ο οποίος ήταν ένας από τους καλύτερους παίκτες στον κόσμο εκείνη την εποχή και είχε μια εντυπωσιακή πορεία στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994 λίγους μήνες πριν. Στη συνέχεια, η Φλα πρόσθεσε στις τάξεις της τους Εντμούντο και Σάβιο. Τα τοπικά μέσα ενημέρωσης χαρακτήρισαν την τριάδα ως «την καλύτερη επίθεση στον κόσμο».
Η Φλαμένγκο κατέβηκε στο ντέρμπι γνωρίζοντας ότι μια ισοπαλία θα ήταν αρκετή για να πάρει το πρώτο τρόπαιο της εκατονταετηρίδας της. Η Φλουμινένσε ήθελε να της χαλάσει το πάρτι και πήρε μάλιστα προβάδισμα δύο τερμάτων, αλλά τα γκολ των Ρομάριο και Φαμπίνιο έφεραν την Φλαμένγκο ξανά σε θέση ισχύος.
Ο αγώνας ήταν ισόπαλος 2-2 τρία λεπτά πριν το τέλος και η ατμόσφαιρα αφόρητα τεταμένη μέσα στο γήπεδο. Η Φλουμινένσε χρειαζόταν νίκη για να πάρει τον τίτλο και ο θρυλικός επιθετικός της, Ρενάτο Γκαούτσο, την λύτρωσε με ένα ασυνήθιστο γκολ, σπρώχνοντας με την… κοιλιά τη μπάλα στα δίχτυα έπειτα από σουτ του Άιλτον. Το τελικό 3-2 ήταν γεγονός και η Φλου τερμάτισε έναν βαθμό μπροστά από τη Φλα στην τελική βαθμολογία, κατακτώντας το τρόπαιο. Το ντέρμπι πέρασε στην ιστορία ως «το ντέρμπι της Barriga» (μτφ κοιλιάς).
Σε μια συνέντευξη με το UOL, ο Ρενάτο Γκαούτσο αποκάλυψε πως η κύρια ανησυχία του εκείνη την στιγμή ήταν να βεβαιωθεί ότι η μπάλα δεν θα άγγιζε το χέρι του: «Ο Άιλτον γυρίζει από τη μία πλευρά, γυρίζει από την άλλη, και αποφασίζει να σουτάρει... Όχι, κάνει άλλη μια ντρίπλα και, όταν σουτάρει, πρέπει να αντιδράσω πολύ γρήγορα. Έπρεπε να βγάλω το χέρι μου από τη μέση. Δεν προσπαθούσα στην πραγματικότητα να σκοράρω με το στομάχι μου - το έβγαλα από τη μέση και η μπάλα απλώς χτύπησε το στομάχι μου και μπήκε μέσα», εξήγησε.
Ο Ρενάτο Γκαούτσο, αποτελεί μια από τις πιο χαρακτηριστικές φιγούρες του «Φλα Φλου» έχοντας φορέσει τη φανέλα και των δύο ομάδων. Είναι ένα θέμα μεγάλης έντασης μεταξύ των δύο ομάδων οπαδών το γεγονός ότι μια τόσο διακεκριμένη φιγούρα της Φλαμένγκο ήταν ο θύτης της συντριπτικής ήττας της στον τελικό του 1995.
Η ανατροπή τίτλου της Φλουμινένσε με την υπογραφή του Μαρσέλο
Ένα από τα πιο αξιομνημόνευτα ντέρμπι ήταν στον τελικό του Καμπεονάτο Καριόκα του 2023. Η Φλαμένγκο έχοντας κέρδισε τον πρώτο αγώνα με 2-0, μπορούσε να στεφθεί πρωταθλήτρια και με ήττα με ένα γκολ διαφορά. Η Φλουμινένσε, ωστόσο, είχε στη σύνθεση της τον Μαρσέλο που είχε επαναπατριστεί μετά το αποτυχημένο πέρασμα του στον Ολυμπιακό. Ο θρυλικός ακραίος αμυντικός άνοιξε το σκορ με ένα εντυπωσιακό τελείωμα, το οποίο σήμανε το έναυσμα για μια σπουδαία ανατροπή. Με δύο γκολ του Χερμάν Κάνο και ένα του Αλεξάντερ, η Φλουμινένσε πήρε τη νίκη με 4-1 και σήκωσε το τρόπαιο.
Πηγές: FIFA, thesefootballtimes.co, .worldsoccer.com
