Euro: Όλα όσα πρέπει να ξέρετε
- Κώστας Καραγιαννόπουλος
- 14/6/2024 09:45
Για τον επόμενο μήνα η καρδιά του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου θα χτυπάει στην Γερμανία, η οποία θα φιλοξενήσει την 17η έκδοση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος.
Θα είναι η τρίτη φορά που θα παιχτούν αγώνες του Euro σε γερμανικό έδαφος και δεύτερη φορά στην επανενωμένη Γερμανία. Υπενθυμίζεται ότι τη διοργάνωση του 1988 τη φιλοξένησε η Δυτική Γερμανία ενώ το 2021 τέσσερις αγώνες του πολυεθνικού Euro 2020 παίχτηκαν στο Μόναχο. Θα είναι μάλιστα η πρώτη φορά που αγώνες του τουρνουά θα διεξαχθούν στην πρώην Ανατολική Γερμανία και συγκεκριμένα στην Λειψία, καθώς και η πρώτη φορά που η επανενωμένη Γερμανία λειτουργεί ως οικοδέσποινα.
Στη διοργάνωση συμμετέχουν 24 ομάδες, με μοναδική πρωτάρα την Γεωργία, η οποία απέκλεισε την Εθνική Ελλάδος στα πέναλτι στα μπαράζ του Μαρτίου. Υπερασπίστρια του τίτλου είναι η Ιταλία, η οποία κατέκτησε το Γιούρο 2020 στο «Γουέμπλεϊ» και συμμετέχει κανονικά στην τελική φάση, εν αντιθέσει με το Μουντιάλ του Κατάρ το 2022 όπου και αποκλείστηκε.
Ποιοι έχουν προκριθεί στο Euro
1ος όμιλος: Γερμανία, Σκωτία, Ελβετία, Ουγγαρία
2ος όμιλος: Κροατία, Αλβανία, Ιταλία, Ισπανία
3ος όμιλος: Δανία, Σλοβενία, Αγγλία, Σερβία
4ος όμιλος: Αυστρία, Γαλλία, Ολλανδία, Πολωνία
5ος όμιλος: Ουκρανία, Ρουμανία, Σλοβακία, Βέλγιο
6ος όμιλος: Γεωργία, Πορτογαλία, Τουρκία, Τσεχία
Ο τρόπος διεξαγωγής είναι ο ίδιος όπως στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2020. Οι δύο πρώτοι κάθε ομίλου προκρίνονται στους «16» μαζί με τους τέσσερις καλύτερους τρίτους.
Τηλεοπτική Μετάδοση
Η ΕΡΤ ανακοίνωσε ότι θα μεταδώσει σε απευθείας σύνδεση τους 51 αγώνες του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος στα γήπεδα της Γερμανίας, με τέσσερις θρύλους της «χρυσής» εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου του 2004 να έχουν ρόλο σχολιασμού και συγκεκριμένα οι Ντέμης Νικολαΐδης, Άγγελος Χαριστέας, Γιούρκας Σεϊταρίδης και Τάκης Φύσσας.
Αύξηση αποστολών
Όπως και στο Μουντιάλ του 2022, έτσι και εδώ το μέγιστο μέγεθος των ομάδων αυξήθηκε από 23 σε 26 παίκτες κι έτσι όλοι οι προπονητές θα έχουν στη διάθεση τους επιπλέον λύσεις στη φαρέτρα τους. Οι ομάδες πρέπει να στείλουν τη λίστα με τουλάχιστον 23 παίκτες και μάξιμουμ 26 έως την προθεσμία της 7ης Ιουνίου.
Τα μοναδικά επιτεύγματα του Μονάχου και του Βερολίνου
Το Μόναχο θα γίνει η πρώτη πόλη στην οποία θα διεξαχθούν παιχνίδια του Euro για δύο σερί διοργανώσεις. Συγκεκριμένα η έδρα της Μπάγερν Μονάχου, «Αλιάνζ Αρίνα» ήταν ένα από τα 11 γήπεδα που διεξήχθησαν αγώνες κατά τη διάρκεια του πολυεθνικού Euro και το γήπεδο των Βαυαρών θα φιλοξενήσει αγώνες και στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2024.
Από την άλλη, το Ολυμπιακό Στάδιο του Βερολίνου θα γίνει το πρώτο γήπεδο που θα φιλοξενήσει τελικό Euro στο οποίο δε διεξάγονται αγώνες πρώτης κατηγορίας. Και αυτό διότι η Χέρτα Βερολίνου που το χρησιμοποιεί για τους αγώνες της αγωνίζεται στην Τσβάιτε Λίγκα.
Σε συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της UEFA στο Χβαρ της Κροατίας, στις 20 Σεπτεμβρίου 2022, επιβεβαιώθηκε ότι η Ρωσία θα αποκλειστεί από τα προκριματικά για το Euro 2024, καθώς όλες οι ρωσικές ομάδες είχαν αποκλειστεί από την UEFA μετά την εισβολή της χώρας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Αυτό σημαίνει ότι η Ρωσία δεν θα εμφανιστεί στους τελικούς του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος για πρώτη φορά από το 2000. Είναι η πρώτη Εθνική ομάδα που αποβλήθηκε από τη διοργάνωση μετά την Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας το 1992.
Ηχηρές απουσίες
Μια από τις πιο ηχηρές απουσίες είναι αυτή της Σουηδίας η οποία απέτυχε να προκριθεί στην τελική φάση του Euro για πρώτη φορά μετά το 1996. Από την άλλη, απέτυχε να δώσει το «παρόν» και η Ουαλία, η οποία έφτασε στα νοκ-άουτ στις προηγούμενες δύο εκδόσεις, συμπεριλαμβανομένων των ημιτελικών στο Euro 2016. Εκτός έμειναν επίσης η Βόρεια Μακεδονία και η Φινλανδία, οι οποίες έκαναν ντεμπούτο στο Euro 2020 αλλά δεν κατάφεραν να επαναλάβουν το επίτευγμα τους.
Αξιοσημείωτο ότι η μοναδική νικήτρια του τουρνουά που δε συμμετέχει στη διοργάνωση είναι η Ελλάδα, αν εξαιρεθεί βέβαια η Ρωσία που μετράει μία κατάκτηση ως Σοβιετική Ένωση στην πρώτη έκδοση του θεσμού το 1960.
Κατάρα του οικοδεσπότη
Η Γερμανία θα επιδιώξει να ξορκίσει τη «κατάρα» 40 ετών που θέλει τον οικοδεσπότη της διοργάνωσης να μην κατακτά το Euro. Η τελευταία οικοδέσποινα ομάδα που σήκωσε το τρόπαιο ήταν η Γαλλία του Πλατινί το 1984.
Τα δέκα γήπεδα που επιλέχθηκαν για τη φιλοξενία αγώνων στο τουρνουά περιλαμβάνουν εννέα που χρησιμοποιήθηκαν στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006 και το «Ντίσελντορφ Αρίνα».
Βερολίνο: Ολυμπιακό Στάδιο (Χωρητικότητα: 71.000)
Κολωνία: Στάδιο της Κολωνίας (43.000)
Ντόρτμουντ: Βεστφάλεν (62.000)
Ντίσελντορφ: Ντίσελντορφ Αρίνα (47.000)
Φρανκφούρτη: Φράνκφουρτ Αρίνα (47.000)
Γκελζενκίρχεν: Φέλτινς Αρίνα (50.000)
Αμβούργο: Φόλκσπαρκσταντιον (49.000)
Λειψία: Στάδιο Λειψίας (40.000)
Μόναχο: Αλιάνζ Αρίνα (66.000)
Στουτγκάρδη: Στουτγκάρντ Αρίνα (51.000)
Όπως ενημέρωσε λίγο πριν την έναρξη του τουρνουά ο επικεφαλής διαιτησίας της UEFA, Ρομπέρτο Ροσέτι, μόνο ο αρχηγός ή ένας καθορισμένος παίκτης εντός γηπέδου, εάν ο αρχηγός είναι τερματοφύλακας, θα μπορεί να μιλάει με τον διαιτητή κατά τη διάρκεια των διευκρινίσεων για αμφισβητούμενες φάσεις. Οι άλλοι παίκτες πρέπει να σέβονται τον διαιτητή, να κρατούν αποστάσεις και να μην περιβάλλουν τους διαιτητές του αγώνα.
Μη Ευρωπαίοι διαιτητές
Τον Απρίλιο του 2024, δεκαεννέα ομάδες διαιτησίας επιλέχθηκαν για να διευθύνουν τους 51 αγώνες στο τουρνουά, συμπεριλαμβανομένης μιας ομάδας της Αργεντινής που επιλέχθηκε ως μέρος μιας συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ των συνομοσπονδιών UEFA και CONMEBOL. Ο λόγος για τον Αργεντινό Φακούντο Τέγιο και τους βοηθούς Γκαμπριέλ Τσάντε και Εζέκιελ Μπραϊλόφσκι.
Είναι η δεύτερη φορά που μη Ευρωπαίος διαιτητής θα σφυρίξει σε τελική φάση του τουρνουά, αφού στο Euro 2020 είχε επιλεγεί ο επίσης Αργεντινός Φερνάντο Ραπαγίνι μαζί με τους βοηθούς συμπατριώτες του.
Τέλος οι μεταδόσεις 4K UHD
Σε αντίθεση με τα δύο προηγούμενα τουρνουά, η UEFA διακόπτει τις εκπομπές 4K εξαιρετικά υψηλής ευκρίνειας (UHD) λόγω τεχνικών περιορισμών και εν μέσω χλιαρού ενδιαφέροντος για τη μορφή μεταξύ των ευρωπαϊκών ραδιοτηλεοπτικών φορέων σε σύγκριση με το χρώμα υψηλού δυναμικού εύρους (HDR).
Όπως σημειώνεται από ειδικούς, οι περισσότεροι θεατές δεν θα παρατηρήσουν την έλλειψη κάλυψης 4K UHD από παιχνίδι της UEFA. Αντίθετα, η ευρεία χρήση καμερών κινηματογραφικού στιλ στα Euro θα προσφέρει μια κινηματογραφική ποιότητα στην παραγωγή που οι θεατές δεν έχουν ξαναδεί.
Το Διεθνές Ραδιοτηλεοπτικό Κέντρο (IBC) θα βρίσκεται στον χώρο της Εμπορικής Έκθεσης στην Λειψία της Γερμανίας.
Χρήση ημιαυτόματης τεχνολογίας οφσάιντ
Για πρώτη φορά σε Euro θα χρησιμοποιηθεί η ημιαυτόματη τεχνολογία οφσάιντ (SAOT), που δίνει τη δυνατότητα στις ομάδες VAR να προσδιορίζουν τις καταστάσεις οφσάιντ γρήγορα και με μεγαλύτερη ακρίβεια, χάρη στις δέκα εξειδικευμένες κάμερες που είναι εγκατεστημένες στο γήπεδο, οι οποίες παρακολουθούν 29 διαφορετικούς πόντους σώματος ανά παίκτη. Έχοντας εισαχθεί για πρώτη φορά στο Τσάμπιονς Λιγκ το 2022, το σύστημα ενσωματώνεται με τη συνδεδεμένη μπάλα EURO για να προσδιορίζει αμέσως το σημείο επαφής της μπάλας για τις καταστάσεις οφσάιντ που αναλύονται.
Πως θα χρησιμοποιηθεί το VAR
Η ομάδα VAR θα ελέγχει συνεχώς για ξεκάθαρα και προφανή λάθη που σχετίζονται με τις ακόλουθες τέσσερις καταστάσεις που επηρεάζουν έναν αγώνα:
1) Γκολ
2) Επεισόδια στην μεγάλη περιοχή
3) Κόκκινες κάρτες
4) Λανθασμένη ταυτότητα (σε περίπτωση που ο διαιτητής εντός γηπέδου απονείμει κίτρινη ή κόκκινη κάρτα σε λάθος παίκτη ή δεν είναι σίγουρος για τον παίκτη που θα την απονείμει).
Παράλληλα ο αρχιδιαιτητής της UEFA Ρομπέρτο Ροσέτι ανέφερε ότι όλες οι φάσεις που αφορούν την παρέμβαση του VAR θα μεταδίδονται πιο αναλυτικά στις οθόνες του γηπέδου, δίνοντας κι ένα παράδειγμα:
«Πέναλτι, λόγω χεριού. Ο παίκτης Ν.9 από τη Γερμανία άγγιξε την μπάλα με το αριστερό του χέρι που δε βρισκόταν στη σωστή θέση, πάνω από τον ώμο του» θα αναγράφεται στα μάτριξ του γηπέδου. Μάλιστα, η ίδια ανακοίνωση θα υπάρχει και για τους σχολιαστές του αγώνα ώστε να το εξηγήσουν στους τηλεθεατές.
Λογότυπο και σλόγκαν
Το επίσημο λογότυπο αποκαλύφθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2021, κατά την διάρκεια μιας τελετής στο Ολυμπιακό Στάδιο του Βερολίνου. Απεικονίζει το τρόπαιο Ανρί Ντελονέ με 24 χρωματιστές λωρίδες που αντιπροσωπεύουν τα 24 συμμετέχοντα έθνη.
Μάλιστα κάθε πόλη διεξαγωγής έχει το δικό της ξεχωριστό γραφικό με το τοπόσημο της.
Το επίσημο σύνθημα της διοργάνωσης είναι «United by Football. Vereint im Herzen Europas» (μτφ. «Ενωμένοι από το ποδόσφαιρο. Ενωμένοι στην καρδιά της Ευρώπης»). Το σύνθημα αυτό επιλέχθηκε για να προωθήσει την ποικιλομορφία και την ενσωμάτωση.
UEFA EURO 2024 logo unveiled with a spectacular light show at the Olympiastadion in Berlin! 🙌#EURO2024 pic.twitter.com/9vo7RS5cfu
— UEFA EURO 2024 (@EURO2024) October 5, 2021
Επίσημη μπάλα
«Ο σχεδιασμός της FUSSBALLLIEBE αντιπροσωπεύει την κίνηση της μπάλας και την ενέργεια του παιχνιδιού μέσα από εμφανή σχήματα μαύρων φτερών που τονίζονται με πολύχρωμες άκρες, καμπύλες και κουκκίδες. Η χρήση έντονου κόκκινου, μπλε, πράσινου και πορτοκαλί γιορτάζει τόσο τη ζωντάνια που φέρνουν οι διαγωνιζόμενες εθνικές ομάδες στο τουρνουά όσο και την αγνή απλότητα του ποδοσφαίρου που προσελκύει τόση αγάπη από τους οπαδούς σε όλο τον κόσμο. Οι εικονογραφήσεις καθενός από τα στάδια του τουρνουά εμφανίζονται στην μπάλα μαζί με το όνομα κάθε διοργανώτριας πόλης», αναφέρει η UEFA.
Η μπάλα διαθέτει την τεχνολογία «Adidas Connected Ball Technology» για πρώτη φορά σε Euro. Πρόκειται για τεχνολογία που περιέχει εσωτερικούς ηλεκτρονικούς αισθητήρες, που επιτρέπουν την ανίχνευση της κίνησής της στους διαιτητές αγώνων για να βοηθήσουν στη λήψη αποφάσεων.
Συνδυάζοντας δεδομένα θέσης παικτών με τεχνητή νοημοσύνη, η καινοτομία συμβάλλει στην ημιαυτόματη τεχνολογία οφσάιντ της UEFA (SAOT) και θα είναι το κλειδί για την υποστήριξη ταχύτερων αποφάσεων εντός του αγώνα. Η τεχνολογία της Adidas μπορεί επίσης να βοηθήσει τους αξιωματούχους του VAR να αναγνωρίσουν κάθε μεμονωμένο άγγιγμα της μπάλας, μειώνοντας τον χρόνο που αφιερώνεται στην επίλυση περιπτώσεων χεριού και πέναλτι.
Μασκότ
Πραγματοποιήθηκε δημόσια ψηφοφορία για την επιλογή του ονόματος της μασκότ, με τι επιλογές να ήταν «Albärt», «Bärnardo», «Bärnheart» και «Herzi von Bär». Το όνομα Albärt επιλέχθηκε λαμβάνοντας το 32% των ψήφων.
Επίσημο τραγούδι
Τον Δεκέμβριο του 2023, το ιταλικό συγκρότημα DJ Meduza, το αμερικανικό ποπ συγκρότημα OneRepublic και η Γερμανίδα τραγουδίστρια Kim Petras ανακοινώθηκαν όλοι ως οι επίσημοι μουσικοί καλλιτέχνες του τουρνουά. Ωστόσο, τον Μάρτιο του 2024, ανακοινώθηκε ότι η Petras είχε αποσυρθεί από την παραγωγή λόγω προβλημάτων προγραμματισμού και αντικαταστάθηκε από τον Γερμανό τραγουδιστή Leony.
Το επίσημο τραγούδι λέγεται Fire (μτφ. φωτιά) και κυκλοφόρησε στις 10 Μαΐου του 2024. «Γραμμένο από τον Ryan Tedder της OneRepublic και παραγωγή του DJ Meduza, συγχωνεύει την πολυαγαπημένη anthemic house παραγωγή του ιταλικού γκρουπ, τα συναρπαστικά ηχητικά τοπία του OneRepublic και την τεχνογνωσία της ποπ του Leony σε ένα κομμάτι που ενσαρκώνει τη ζέση και το πνεύμα των οπαδών του ποδοσφαίρου και της μουσικής», αναφέρει χαρακτηριστικά η UEFA.
Οι τίτλοι
Γερμανία και Ισπανία μοιράζονται την πρώτη θέση με τις περισσότερες κατακτήσεις, έχοντας κερδίσει τον τίτλο τρεις φορές, ενώ ακολουθούν Ιταλία και Γαλλία με δύο κατακτήσεις. Δέκα ομάδες έχουν σηκώσει το τρόπαιο αλλά οι δύο πλέον δεν υφίστανται, ο λόγος για την Σοβιετική Ένωση και την Τσεχοσλοβακία. Η Ισπανία είναι η μόνη ομάδα που έχει κατακτήσει το τρόπαιο δύο σερί φορές (2008, 2012).
Δείτε τη λίστα με όλους τους νικητές του Euro από το 1960 όταν έγινε το πρώτο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα.
1960 Σοβιετική Ένωση
1964 Ισπανία
1968 Ιταλία
1972 Δυτική Γερμανία
1976 Τσεχοσλοβακία
1980 Δυτική Γερμανία
1984 Γαλλία
1988 Ολλανδία
1992 Δανία
1996 Γερμανία
2000 Γαλλία
2004 Ελλάδα
2008 Ισπανία
2012 Ισπανία
2016 Πορτογαλία
2020 Ιταλία
Περισσότερες εμφανίσεις
1. Κριστιάνο Ρονάλντο (Πορτογαλία) 25
2. Ζοάο Μουτίνιο (Πορτογαλία) 19
. - Πέπε (Πορτογαλία) 19
3. Λεονάρντο Μπονούτσι (Ιταλία) 18
. - Μπάστιαν Σβαινστάιγκερ (Γερμανία) 18
4. Τζιανλουίτζι Μπουφόν (Ιταλία) 17
. - Τζόρτζιο Κιελίνι (Ιταλία) 17
Περισσότερα γκολ
1. Κριστιάνο Ρονάλντο (Πορτογαλία) 14
2. Μισέλ Πλατινί (Γαλλία) 9
3. Αντουάν Γκριεζμάν (Γαλλία) 7
. - Άλαν Σίρερ (Αγγλία) 7
Τα περισσότερα γκολ σε ένα τελικό τουρνουά
9: Μισέλ Πλατινί (Γαλλία, 1984)
Το πιο γρήγορο γκολ
1 λεπτό 7 δευτ.: Ντμίτρι Κιριτσένκο (Ρωσία 2-1 Ελλάδα, 20/06/04)
Το πιο γρήγορο χατ-τρικ
18 λεπτά: Μισέλ Πλατινί (Γαλλία 3-2 Γιουγκοσλαβία, 19/06/84)
Νεότερος παίκτης
17 ετών 246 ημερών: Κάσπερ Κοζλόφσκι (Ισπανία 1-1 Πολωνία, 19/06/21)
Νεότερος σκόρερ
18 ετών 141 ημερών: Γιόχαν Βονλάνθεν (Ελβετία 1-3 Γαλλία, 21/06/04)
Γηραιότερος παίκτης
40 ετών 86 ημερών: Γκάμπορ Κίραλι (Ουγγαρία 0-4 Βέλγιο, 26/06/16)
Γηραιότερος σκόρερ
38 ετών 257 ημερών: Ίβιτσα Βάστιτς (Αυστρία 1-1 Πολωνία, 12/06/08)
Το τρόπαιο
Η δεύτερη έκδοση του τροπαίου βασίζεται στο πρωτότυπο που σχεδιάστηκε από την εταιρεία Arthus-Bertrand το 1960 και πήρε το όνομά του από τον Ανρί Ντελονέ, πρώην πρόεδρο της Γαλλικής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου και πρώτο γενικό γραμματέα της UEFA, από την ίδρυση του οργανισμού στις 15 Ιουνίου 1954 έως τις 9 Νοεμβρίου 1955.
Είναι 18 εκατοστά υψηλότερο και 2 κιλά βαρύτερο από το πρωτότυπο, κατασκευασμένο από ασήμι στερλίνας και έχει διατηρήσει το ιστορικό του όνομα. Οι μικρές διαφορές μεταξύ της αρχικής και της ανανεωμένης έκδοσης του τροπαίου περιλαμβάνουν τη μεγέθυνση της ασημένιας βάσης για να είναι σταθερή. Επιπλέον, τα ονόματα των νικητών χωρών που είχαν εμφανιστεί στην πλίνθο έχουν χαραχθεί στο πίσω μέρος του τροπαίου, το οποίο ζυγίζει 8 κιλά και έχει ύψος 60 εκατοστά.
Όπως αναφέρει η UEFA «το τρόπαιο μετενσαρκώθηκε για να αντικατοπτρίζει την κλίμακα και το μέγεθος του πιο διάσημου διεθνούς τουρνουά της Ευρώπης».
Η ευθύνη για τη δημιουργία των αυθεντικών ασημικών πήγε στον Πιέρ Ντελονέ, γιο του Ανρί, του οραματιστή πίσω από το τουρνουά. Ο Ανρί Ντελονέ πέθανε το 1955 πριν δει την ιδέα του να υλοποιείται, αλλά το ανανεωμένο τρόπαιο είναι απόδειξη της διαρκούς κληρονομιάς του, διατηρώντας το κλασικό του στυλ.
Σε αντίθεση με το πρωτότυπο, που ήταν έργο του χρυσοχόου Chobillon και αγοράστηκε αργότερα από τον Arthus-Bertrand στο Παρίσι, η κατασκευή του σύγχρονου αντίστοιχου ανατέθηκε στην Asprey London.
Διαβάστε τα προφίλ των 24 ομάδων
Δείτε το αναλυτικό τηλεοπτικό πρόγραμμα
Διαβάστε τα special bets που είναι... φωτιά
Διαβάστε τα ρόστερ των 24 ομάδων
Δείτε τους ομίλους και το πρόγραμμα του καθενός
ωραιο αρθρο